محسن مومنی؛ زینب احمدوند؛ لیلی دمیرچی
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل اقدامات و تحرکات یکی از خوانین و سران ایلات منطقه آذربایجان به نام رحیم‌خان چلبیانلو در آسیب رساندن به اهداف انقلاب مشروطه و مشروطه‌خواهان در منطقه آذربایجان است. همچنین ...
بیشتر
هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل اقدامات و تحرکات یکی از خوانین و سران ایلات منطقه آذربایجان به نام رحیم‌خان چلبیانلو در آسیب رساندن به اهداف انقلاب مشروطه و مشروطه‌خواهان در منطقه آذربایجان است. همچنین تأثیری که روس‌ها در دامن زدن به این تحرکات داشته‌اند، از مهم‌ترین اهداف پژوهش حاضر است. فرضیه این پژوهش عبارت است از این‌که روس‌ها به‌منظور آسیب به انقلاب مشروطه و حضور و دخالت در منطقه آذربایجان، بر اقدامات و تحرکات رحیم‌خان چلبیانلو تأثیرگذار بوده‌اند و به‌صورت پنهان و بعضاً آشکارا، این همکاری و همراهی را نمایان ساخته‌اند. درواقع، اقدامات رحیم‌خان در سرکوبی قیام مردم تبریز و همچنین ناامن‌سازی منطقه آذربایجان، با حمله به تلگرافخانه و قطع سیم‌های تلگراف، غارت بسته‌های پستی ارسالی از اروپا به ایران و همچنین حمله به اردبیل و تصرف آن شهر زمینه لازم را برای دخالت روسیه در امور داخلی، به‌ویژه منطقه شمال ایران را که در رقابت با دولت انگلیس منطقه نفوذ خود می‌پنداشتند، فراهم نمود. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی و با تکیه‌بر منابع اسنادی و کتابخانه‌ای است. یافته‌ها و نتایج حاکی از آن است که هجوم‌ها و حمله‌های ایل چلبیانلو با ریاست رحیم‌خان به تبریز در دوران انقلاب مشروطه، قتل‌عام مشروطه‌خواهان آذربایجان و ناامن‌سازی راه‌های تجاری این منطقه، بخشی از اقدامات رحیم‌خان در این دوره بود. دولت روسیه تزاری نیز در این زمان جهت تضعیف انقلاب مشروطه ایران، بخصوص قیام مردم و آزادی‌خواهان تبریز و آذربایجان، به حمایت و همراهی ضمنی از اقدامات و تحرکات رحیم‌خان چلبیانلو پرداخت.
